เจ้าคณะตำบลบัวบาน อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ ร่วมกับผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำชุมชน นำชาวบ้าน เยาวชน ก่อเจดีย์ทราย ปักธงสี ทำบุญเลี้ยงพระ และเซิ้งบั้งไฟ ก่อนนำบั้งไฟจุดขึ้นฟ้าทำนายฝน สืบสานประเพณีบุญเบิกบ้าน ตามฮีต 12 คอง 14 ของชาวอีสาน
วันที่ 18 พฤษภาคม 2566 ที่บริเวณโบราณสถานโนนบ้านเก่าปู่หอใต้ บ้านตูม ต.บัวบาน อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ นางละมุล ภักดีนอก ผู้ใหญ่บ้านตูม หมู่ 4 นำชาวบ้าน เยาวชน ร่วมก่อเจดีย์ทราย และตบประทาย ปักธงสี โรยแป้ง พร้อมสักการะศาลปู่หอใต้ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำโบราณสถาน จากนั้นร่วมกันถวายภัตตาหารเพล แด่พระคุณเจ้า โดยมีพระครูโพธิชยานุโยค เจ้าคณะตำบลบัวบาน เขต 1 เจ้าอาวาสวัดโพธิ์ชัยบ้านตูม เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ ทั้งนี้ เพื่อความเป็นสิริมงคล ในโอกาสทำบุญเบิกบ้านก่อนทำนา ตามฮีต 12 คอง 14 ของชาวอีสาน
นางละมุล ภักดีนอก ผู้ใหญ่บ้านตูม หมู่ 4 กล่าวว่า ในวันนี้ ตรงกับวันแรม 14 ค่ำเดือน 6 ชาวบ้านตูมได้ร่วมกับคณะสงฆ์ ประกอบพิธีทำบุญเบิกบ้าน เพื่อความเป็นสิริมงคล ก่อนที่จะแยกย้ายกันไปทำนา โดยกำหนดจัดขึ้นที่บริเวณโบราณสถานโนนบ้านเก่า ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธ์ประจำชุมชน โดยชาวบ้านตูมมีความเชื่อว่าเป็นที่สถิตของปู่หอใต้ ที่คอยปกปักรักษาสรรพชีวิตของชาวบ้านตูมให้อยู่เย็นเป็นสุขมาหลายชั่วอายุ ซึ่งนอกจากจะนำชาวบ้านก่อเจดีย์ทราย สักการะศาลปู่หอใต้ เพื่อความเป็นสิริมงคลตามธรรมเนียมปฏิบัติแล้ว ยังมีการเซิ้งบั้งไฟและจุดบั้งไฟบูชาพญาแถน และทำนายฝนอีกด้วย
ด้านนางดาวเรือง มูลวิไล อายุ 75 ปี ชาวบ้านตูมกล่าวว่า ในการทำบุญเบิกบ้าน ได้ร่วมกับลูกหลาน เยาวชน ก่อเจดีย์ทราย ตบประทาย ปักธงสี โรยแป้ง และสักการะศาลปู่หอใต้ พร้อมน้อมจิตอธิษฐานขอพรตามความเชื่อ เนื่องจากศาลปู่หอใต้ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่ชาวบ้านนับถือมาช้านาน จึงเป็นที่พึ่งทางใจอีกแห่งหนึ่งของชาวบ้านตูม โดยในวันนี้ ตนยังได้อธิษฐานขอให้ลูกหลาน ชาวบ้านตูมทุกคน อยู่เย็นเป็นสุข ปราศจากความทุกข์ใดๆทั้งปวง นอกจากนี้ ยังบนบานขอให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล เพื่อที่ลูกหลานจะได้มีน้ำท่าในการประกอบอาชีพทำนาและเลี้ยงกุ้งก้ามกราม ซึ่งเป็นอาชีพหลักของชาวบ้านตูม
อย่างไรก็ตาม หลังจากชาวบ้านได้ร่วมกันก่อเจดีย์ทราย ตบประทาย ปักธงสี โรยแป้ง สักการะปู่หอใต้ และถวายภัตตาหารเพลแด่พระคุณเจ้า เพื่อความเป็นสิริมงคลแล้ว ยังได้ร่วมกันจัดขบวนเซิ้งบั้งไฟรอบศาลปู่หอใต้ 3 รอบ ก่อนที่จะนำบั้งไฟที่ประดิษฐ์จากภูมิปัญญาชาวบ้านจุดขึ้นท้องฟ้า เพื่อบูชาพญาแถนและเสี่ยงทายฟ้าฝน บรรยากาศเป็นไปด้วยความสนุกสนาน ทั้งนี้ จากการจุดบั้งไฟเสี่ยงทายฝน ทำนายว่าปีนี้ฝนจะดีตลอดปี เนื่องจากบั้งไฟ 5 บั้ง ซึ่งเป็นบั้งไฟทำนายฝนประจำเดือน 6-7-8-9-10 พุ่งทะยานขึ้นสู่ท้องฟ้าในแนวตรงมองจนสุดสายตาทุกบั้ง
